قطر یکی از برندگان بزرگ بحران اوکراین
تاریخ:۱۴۰۰/۱۲/۱۲
قطر یکی از برندگان بزرگ بحران اوکراین
در روز 24 فوریه، زمانی که تانک های روسی وارد کشور اوکراین شدند، رئیس جمهور اکراین، چندین تماس تلفنی برقرار کرد. یکی از این گفتگوها با امیر شبه جزیره كوچك قطر بود. چند هفته قبل، تمیم امیر قطر در کاخ سفید با رئیس جمهور بایدن، به عنوان اولین رهبر خلیج فارس که این افتخار را دریافت کرد، دیدار نمود. در دستور کار این نشست، تلاش های ایالات متحده برای تامین گاز بیشتر برای اروپا در صورت اختلال در تامین گاز از روسیه بود. در 22 فوریه، درست پس از آن که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه دستور ورود نیروها به منطقه دونباس در شرق اوکراین را صادر کرد و آلمان با تعلیق صدور مجوز خط لوله گاز طبیعی روسیه نورد استریم 2، پاسخ داد، تمیم میزبان رهبران مجمع کشورهای صادرکننده گاز بود.
قطر نقش آفرینی مهمی در مسائل منطقه ای و بین المللی دارد. اگرچه ممکن است در حال حاضر ظرفیت اضافی تولید ال ان جی زیادی برای کمک به اروپا نداشته باشد، اما اگر بحران اوكراین، صادرات گاز روسیه را که 40 درصد مصرف اروپا را تامین می کند، متوقف کند، می تواند سهم قابل توجهی در آینده داشته باشد. چرا كه آنها قصد دارند تولید گاز طبیعی مایع خود را در فاصله سال های 2025 تا 2027 میلادی افزایش چشمگیری دهند.
دوستی همزمان با غرب و روسیه
راهبرد ژئوپلیتیک قطر، از زمانی که شیخ تمیم در سال 1995 میلادی امیر شد، ایجاد روابط گسترده با دنیا بوده است. این روابط که اغلب متناقض به نظر می رسند، به آنها امکان می دهند نقش منحصر به فرد اثربخشی ایفا کنند. به عنوان مثال، قطری ها میزبان ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده برای خاورمیانه هستند، اما مورد اعتماد طالبان نیز قرار دارند. بدین ترتیب تخلیه هزاران آمریکایی از کابل را پس از خروج ایالات متحده در سال 2021 میلادی امکان پذیر كردند. این کشور با هر دو جناح فلسطینی رقیب، فتح و حماس، دوست است و همچنین رابطه کاری مؤثری با اسرائیل با وجود پایبندی به ابتکار صلح عربی به عنوان معیاری برای عادی سازی روابط دارد.
سازمان سرمایه گذاری قطر نیز به یک سرمایه گذار بزرگ در روسیه تبدیل شده و ۱۹ درصد از سهام شرکت نفتی روس نفت روسیه را به قیمت حدود ۱۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ خریداری کرد. تولید نفت خام خود قطر در حال کاهش است، بنابراین می‌توان این اقدام را نوعی تنوع بخشی به سبد هیدروکربنی تحت سلطه گاز آنها دانست.
قطر در بانك وی تی بی به عنوان دومین بانک بزرگ روسیه، در عرضه اولیه عمومی خود در سال 2013 میلادی سرمایه گذاری کرد. همچنین 25 درصد از سهام فرودگاه ونوکووا مسکو در سال 2018 میلادی توسط شیوخ دوحه خریداری شد.
گسترش جسورانه
در سال 2011 میلادی ظرفیت تولید ال ان جی قطر به 77 میلیون تن در سال و اوج خود رسید. با این حال، پس از افزایش پنج برابری تولید از میدان گنبد شمالی، بزرگترین میدان گازی جهان که منبع بیشتر ذخایر قطر است و با ایران مشترک است، نگرانی‌هایی در مورد ثبات میدان وجود داشت.
قطر شروع به صدور قراردادهای طراحی، شراكت حقوقی و به تدریج افزایش برنامه‌های توسعه خود کرد و در نهایت 6 واحد جدید با ظرفیت 48 میلیون تن در سال را پیش‌بینی نمود. این عدد 20 درصد بیشتر از گازی است که خط لوله متوقف شده نورد استریم 2 روسیه می تواند انتقال دهد و مجموع صادرات قطر را به 126 میلیون تن در سال افزایش می دهد که با کل خط لوله روسیه و عرضه ال ان جی روسیه به اروپا (126 میلیون تن در سال) برابر است.
دورخیز برای تصاحب بازار گاز اروپا
بسته شدن احتمالی خطوط لوله گاز از طریق اوکراین که حدود یک چهارم گاز روسیه را به اروپا می رساند، می تواند چالش بزرگی برای قاره سبز به شمار آید. در سال 2020 میلادی، تنها 14 درصد از ال ان جی قطر با قراردادهای کوتاه مدت یا از طریق فروش تك محموله به فروش رسید. در مقابل، 37 درصد محموله های استرالیا و 68 درصد محموله های ایالات متحده در بازار نقدی یا قراردادهای کوتاه مدت فروخته شد.
تا پایان سال 2022 میلادی، ظرفیت صادرات ال ان جی ایالات متحده به 100 میلیون تن در سال خواهد رسید. در واقع، ایالات متحده به تازگی از قطر پیشی گرفته و به بزرگترین تولیدکننده ال ان جی جهان تبدیل شده است. به همین دلیل است که موج بی سابقه ای تانکرهای ال ان جی از اقیانوس اطلس عبور کرده و سه چهارم ال ان جی آمریکا در ژانویه به اروپا فرستاده شده است.
