روند توسعه طلبانه امارات در خلیج فارس
تاریخ:۱۳۸۹/۱۲/۱۶
روند توسعه طلبانه امارات عربی در خلیج فارس
جزایر خلیج فارس بین هفت كشور: ایران، كویت، امارات متحده عربی،عربستان سعودی،قطر، بحرین و عمان تقسیم شده است. در این بین اكثر جزایر مهم موجود در خلیج فارس در اختیار جمهوری اسلامی ایران است. به دلیل اینكه مساحت مشخصی از اطراف جزایر تحت تملك كشورها، طبق قوانین بین المللی در اختیار آنها قرار میگیرد، طبیعتا ایران با در اختیار داشتن اكثر جزایر خلیج فارس، بیشترین مالكیت را در این منطقه به خود اختصاص داده است. ظاهرا اماراتی ها كه از ایجاد ابهام در خصوص مالكیت جزایر سه گانه ایران در مجامع بین المللی به نتیجه نرسیده اند، قصد دارند جزایر مصنوعی در کنار ابوموسی و تنگه هرمز برای خود دست و پا كنند و مرزهای کشور کوچک خود را در حساس ترین نقطه جهان یعنی خلیج فارس وسعت بخشند. این اقدام میتواند به منزله ایجاد بستری صهیونیستی جهت وسعت بخشیدن به خاک یک کشور بشمار آید. جزایر چهارگانه مصنوعی قرار است درست در مجاورت تنگه هرمز احداث شوند و مشخص است كه اهمیت استراتزیك یك تنگه آنهم در منطقه ای نظیر خلیج فارس كه قطب صادرات نفت به شمار می رود تا چه میزان است. در صورتی كه جزایر مزبور در این منطقه به طور كامل احداث و به بهره برداری برسند، احتمال آنكه امارات اداعاهای تازه ای را در خصوص مرز های جدید آبی و اب های سرزمینی خود مطرح كند زیاد است. لذا سکوت جمهوری اسلامی ایران و عدم پیگیری این روند صهیونیستی در مجامع بین المللی عواقب سنگینی را در آینده بر پیکره امنیتی و دفاعی و همچنین زیست محیطی ایران وارد خواهد ساخت. این طرح با توجه به ادعای مالكیت امارات بر جزایر سه گانه ایران که طی چهل سال بی نتیجه مانده است مطرح گردیده و امارات در آن ماجرا، كه هنوز هم هر از چندی آن را مطرح می كند همیشه سرافکنده و شرمسار شده است. این جزایر مصنوعی در مجموع میتواند خط ساحلی دبی را ۱۲۰ كیلومتر افزایش میدهند و دور از انتظار نیست به مکانی جهت استقرار ادوات نظامی امارات متحده عربی در کنار جزیره ایرانی ابوموسی تبدیل گردد و انبوهی از موشکها و جنگنده های آن کشور در کنار مرزهای دریایی ایران امنیت این دریا راهبردی را به مخاطره بیاندازد . لذا ضروری است جمهوری اسلامی ایران به عنوان مهم ترین قدرت تاثیرگذار و میراث دار اصلی تاریخ و تمدن خلیج فارس برای جلوگیری از ایجاد یک بحران وسیع امنیتی-نظامی-زیست محیطی در خلیج فارس که میتواند موجب اختلافات گسترده و دائمی را در منطقه فراهم سازد با همه پتانسیل های بین المللی خود مانع از چنین روند غیرمتعارف و توسعه طلبانه ای در خلیج فارس گردد.
به گزارش خبرگزاري موج - دستيار و مشاور عالي فرماندهي معظم کل قوا با اشاره به اقدام امارات براي احداث جزاير مصنوعي در خليج فارس گفت: احداث اين جزاير باعث پيچيدهتر شدن اختلافات موجود اماراتيها با ايران و نيز باعث واگرايي و تيره شدن بيشتر روابط کشورها خواهد شد. وی در خصوص پيامدهاي اقدامات برخي از کشورهاي حاشيه خليج فارس گفت: حوزه ژئوپوليتيکي خليج فارس همچنان تا دهههاي آينده کانون توجه، تنش و رقابتهاي بينالمللي و منطقهاي خواهد بود و منشأ اين تنشها اکثرا اهداف و منافع قدرتهاي فرامنطقهاي است و ليکن برخي از رقابتهاي محلي بين کشورهاي جنوب خليج فارس و ايران هم ميتواند کانون اين تنشها باشد. با توجه به حضور قدرتهاي فرامنطقهاي در کشورهاي جنوب خليج فارس طرح مسئله به اين صورت است که هرگونه تصميم گيري کشورهاي ساحلي در ايجاد تغييرات عمده در سواحل جنوبي براي دسترسي به اهداف سياسي، امنيتي و اقتصادي پيامدهاي ناگواري بر کل اکوسيستم، مسايل سياسي، امنيتي و اقتصادي خواهد داشت.
صفوي با اشاره به تصميم اماراتيها براي ايجاد جزاير مصنوعي با سرمايه گذاري دهها ميليارد دلاري و پيامدهاي حاصله از اين تصميم، گفت: بايد بررسي کرد که پيامدهاي اين کار اماراتيها چه مشکلي را براي ايران و ساير کشورهاي همجوار خليج فارس به وجود خواهد آورد. همچنین بايد به اين مسئله مهم توجه داشت که تقسيم مرزهاي بستر خليجفارس که يک فلات قاره است بر اساس خط منصف بين ايران، عربستان سعودي، قطر، بحرين و عمان مشخص و با امارات بخشي از آن مشخص شده است و قسمتي از آن که روبهروي جزاير ابوموسي، تنب بزرگ و کوچک است، هنوز خط بستر دريا مشخص نشده است.
عضو موسس انجمن ژئوپوليتيک ايران با بيان فرضيههاي موجود دراين موضوع اظهار داشت: مرز دريايي و کف درياي ما با دو کشور عراق و کويت هم هنوز مشخص نشده است و بر اساس فرضيههاي موجود، احداث اين جزاير باعث طولانيتر شدن روند تعيين مرزهاي دريايي ايران با کشورهايي که هنوز مرز دريايي مشخصي ندارد، از جمله امارات خواهد شد. از سوي ديگر احداث اين جزاير باعث پيچيدهتر شدن اختلافات موجود اماراتيها با ايران و نيز باعث واگرايي و تيره شدن بيشتر روابط کشورها خواهد شد. فرض ديگر اين است که منطقه خليج فارس براي مدت طولاني کانون تنش خواهد بود و اين تنشها باعث حضور طولانيمدت قدرتهاي فرامنطقهاي و دخالت احتمالي فرامنطقهايها در امور کشورهاي اين منطقه خواهد شد.
صفوي در بخش ديگري از سخنان خود با اشاره به حقوق درياها و کنوانسيونهاي مرتبط که جزاير مصنوعي را فاقد هرگونه قلمرو دريايي معرفي کردند و عليرغم حق انحصار در احداث جزاير، ايجاد آن را منوط به هماهنگي با کشورهاي ديگر دانسته است، خاطرنشان کرد: اماراتيها با اقدامات خودسرانه، در ساخت جزاير مصنوعي عملا اين کنوانسيون را زير پا گذاشتند و به دنبال طرح ادعاهاي واهي در خصوص گسترش قلمرو درياي سرزميني و يا مالکيت بر برخي از جزاير خليج فارس هستند. احداث اين جزاير فاصله سواحل خشکي امارات به جزيره ابوموسي را حدود ۱۰ کيلومتر کمتر ميکند. به نظر ميرسد در صورت عملي شدن اين پروژه از سوي امارات، احتمال تغيير مرزهاي آبي اين کشور با حمايت حقوقي کشورهاي بزرگ و قدرتهاي فرامنطقهاي و سازمانهاي بين المللي وجود دارد و با احداث اين جزاير و تبديل تمامي نوار کمعمق ساحلي امارات به محيط خشک و افزايش وسعت سرزميني، اشرافيت و نزديکي بيشتر مرزهاي خشکي امارات به جزاير سهگانه، تاثيرگذار در مسايل امنيتي و دفاعي آينده خواهد بود.
اين استاد و عضو هيئت علمي دانشگاه در خصوص ادعاهاي احتمالي اماراتيها ، گفت: در آينده احتمال ادعاهاي امارات مبني بر اينکه خط مبدأ درياييش را تغيير دهد و گسترش منطقه آبهاي سرزميني و رساندن مرزهايش به نزديکي جزاير ايراني را دنبال کند و احتمال اينکه اماراتيها به دنبال اين باشند که تغيير مرزهاي دريايي را از نظر حقوقي دنبال کنند و از قدرتهاي فرامنطقهاي هم استفاده کنند، وجود دارد. البته بيگانگان ميدانند از نظر قدرت نظامي در مقابل ايران ناتوان هستند و جمهوري اسلامي ايران قدرت لازم براي دفاع از سرزمين خودش را دارد، پس ميخواهند از نظر حقوقي مسئله را دنبال کنند. بروز مسائل زيستمحيطي حاصل از اقدام اماراتيها در ايجاد جزاير مصنوعي را از ديگر پيامدهاي اين موضوع می باشد. منطقه خليج فارس بزرگترين زيستگاه گياهي و جانوري جهان است به طوري که خليج فارس متشکل از بيش از ۶۰۰ گونه جانوران آبزي از جمله ۵۰۰ گونه ماهي، ۱۵ گونه ميگو و پنج نمونه از لاکپشتهاي نادر دريايي و همچنين آبسنگهاي مرجاني و مجموعه هاي جلبکي، درختان حرا و مانگرو است که ديدني هاي منحصر به فرد اين درياي عظيم است و اين جزاير مصنوعي اکوسيستم اين منطقه را برهم خواهد زد. اينگونه اقدامات اماراتيها ممکن است توسط ساير کشورها الگوبرداري شده و ممکن است ساير کشورها مانند کويت و بحرين هم طرحهاي مشابهي را ايجاد کنند و احتمالا در اين جزاير مصنوعي سلاح، تجهيزات، سيستمهاي موشکي و راداري قرار دهند و سيستم دفاعي و امنيتي منطقه را برهم بريزند.
دستيار و مشاور عالي فرماندهي معظم کل قوا جديت ايران در تعيين خط مرز دريايي باقيمانده با امارات عربي متحده را که هنوز تعيين نشده است، که لازمه آن اراده سياسي دولت امارات عربي متحده است، خواستار شد و گفت: به نظر ميرسد بهترين و سريعترين راه اين است که ما بر مسايل زيستمحيطي، تغيير اکوسيستم و همچنين از نظر سياست خارجي و فعال شدن ديپلماسي سياسيمان تلاش کنيم که اين اتفاقات رخ ندهد و همچنين از نظر حقوقي مسئله را دنبال کرده و توسعه قويتر روابط سياسي، امنيتي و اقتصادي ايران يا برخي از کشورهاي شوراي همکاري خليج فارس ميتواند در اين موضوع موثر واقع شود. ايران خواستار امنيت پايدار در منطقه خليج فارس است و اين امنيت پايدار با همکاري و هماهنگي کشورهاي برادر و دوست جنوبي خليج فارس حاصل خواهد شد، البته نيروهاي فرامنطقهاي همواره بهدنبال ايجاد تنش و سوءظن بين کشورهاي جنوبي خليج فارس با ايران هستند.
مرزهای دریایی ایران در خلیج فارس با رنگ قرمز نشان داده شده است که احداث جزایر اماراتی میتواند به منزله کاهش این مرزهای ملی گردد.